هر چیزی که ما می خوریم در دستگاه گوارش هضم شده و سرانجام تبدیل به مولکول قند یا همان گلوکوز می شود. در بدن ما هورمونی وجود دارد بنام انسولین که قفل سلولها را باز کرده و سبب می شود که گلوکوز وارد سلول شده و به مصرف انرژی برسد. دیابت (Diabetes) وقتی حادث می شود که در بدن ما انسولین کافی برای وارد کردن گلوکوز بداخل سلولها وجود نداشته باشد. این سبب می شود که گلوکوز در خون تجمع بیابد و در اصطلاح می گوئیم که قند خون افزایش پیدا کرده است.
بطور کلی دو نوع بیماری قند یا دیابت وجود دارد:
• نوع یک که در آن بدن یا انسولین تولید نمی کند و یا اینکه انسولین کم تولید می کند. فقط 10-5 درصد دیابتها از نوع یک هستند و بیشتر در کودکان دیده می شود. در این نوع، بیمار باید روزانه انسولین تزریق کند.
• نوع دو که در آن بدن مقداری انسولین تولید می کند ولی سلولها به انسولین پاسخ نمی دهند. در حدود 95-90 درصد دیابت از نوع دو می باشد. این نوع دیابت بیشتر در مردان بالای 40 سال که چاق هستند دیده می شود. میلیونها نفر از مردم در سرتاسر دنیا مبتلا به دیابت نوع دو هستند ولی از وجود آن خبر ندارند.
تشخیص دیابت
دیابت (Diabetes) نوع یک را اغلب می توان در عرض چند روز یا چند هفته تشخیص داد چون علائم آن شدید هستند. این علائم عبارتند از:
• تکرر ادرار که در آن حجم ادرار زیاد شده است. بیمار هر بار که ادرار می کند مقادیر زیادی ادرار دفع می کند.
• خشکی دهان و تشنگی بیش از حد
• احساس ناگهانی خستگی
• کاهش وزن بدون دلیل
• تاری دید
دیابت نوع 2 به آهستگی ایجاد شده و علائم کمتری نیز ایجاد می کند. معمولاً هنگام تشخیص دیابت نوع 2، بطور متوسط 5 سال از ابتلا به این بیماری می گذرد. در شروع، علائم شبیه دیابت نوع 1 (Type 1 Diabetes) می باشد ولی چون به آهستگی ایجاد می شود معمولاً توجه بیمار را به خود جلب نمی کند. سایر علائم دیابت نوع 2 عبارتند از:
• احساس سوزش و مور مور شدن در دستها و پاها
• تأخیر در التیام زخمها و بریدگیها
• عفونتهای ادراری
• ناتوانی جنسی
چون تشخیص علائم دیابت نوع 2 (Type 2 Diabetes) خیلی مشکل است، معمولاً این بیماری در آزمایشات چک آپ و یا دوره ای تشخیص داده می شود. درصد قابل ملاحظه ای از مردان که بعلت ناتوانی جنسی مراجعه می کنند، پس از بررسی مشخص می شود که دارای بیماری دیابت نوع 2 هستند که از وجود آن مطلع نبوده اند. گاهاً قند خون بیمار بالا است ولی هنوز معیارهای دیابت را ندارد که به آن حالت پیش-دیابت می گویند. سرانجام درصد قابل
ملاحظه ای از این بیماران مبتلا به دیابت خواهند شد. عوامل خطر ساز برای دیابت عبارتند از:
• سن بالاتر از 45 سال
• چاقی بویژه چاقی شکمی
• داشتن والدین، برادر یا خواهر مبتلا به دیابت
• ورزش کمتر از دو بار در هفته
• بالا بودن فشار خون و چربی خون